Past Simple – Łatwo mówić o przeszłości w angielskim

Jeśli czytałeś / czytałaś nasz artykuł na temat czasu Present Simple, już wiesz, że gramatyka angielska wcale nie jest trudna, a już na pewno czasy Simple są czasami prostymi. Z Past Simple jest podobnie jak było z Present Simple. A nawet bardzo podobnie. Żeby nie mówić, że jak znasz Present Simple to Past Simple już umiesz prawie z automatu. No prawie… Ale zmiany nie są jakies powalające. Nie musisz więc przeżywać koszmarów sennych z powodu zbliżającego się sprawdzianu czy egzaminu z gramatyki. Przejdziemy przez to razem

DO CZEGO UŻYWAMY CZASU PAST SIMPLE

Czas Past Simple jest czasem przeszłym, dokonanym. W bardzo szerokim pojęciu oznacza to, że mówi o czynnościach, które wydarzyły się i zakończyły w przeszłości. Używany więc będzie przez nas bardzo często. Kiedy? Przyjrzyjmy się bliżej jego szczegółowym zastosowaniom:

1. Czynności, które wydarzyły się w przeszłości – w pewnym określonym czasie np. My grandfather died in 1984. – Mój dziadek zmarł w 1984.
2. Czynności, które wydarzyły się w przeszłości następujące jedna po drugiej np. She got up, opened the window and checked the temperature outside. – Wstała, otworzyła okno i sprawdziła temperaturę na zewnątrz.
3. Czynności, które trwały przez jakiś czas w przeszłości, ale już się zakończyły np. I lived in Cambridge for five years before I moved to London. – Mieszkałem w Cambridge przez pięć lat, zanim przeprowadziłem się do Londynu.
4. Wydarzenia historyczne np. Napoleon lost the battle of Waterloo. – Napoleon przegrał bitwę pod Waterloo.
5. Pytania o czas lub konkretną datę odbywania się czynności w przeszłości np. When did they get married? – Kiedy oni wzięli ślub?
6. Dawne nawyki i zwyczaje np. My uncle smoked 30 cigarettes a day. – Mój wujek palił 30 papierosów dziennie.

Czas Past Simple będzie przez nas często używany, w szczególności, jeśli lubimy chwalić się swoją przeszłością i naszymi osiągnięciami, warto więc przyjrzeć się bliżej jego tworzeniu. Jeśli zerkniesz na artykuł o Present Simple, zobaczysz, że wystarczy zmienić tylko jedną rzecz w schemacie

ZDANIA OZNAJMUJĄCE W PAST SIMPLE

Zacznijmy od zdania oznajmującego. Schemat takiego zdania wygląda identycznie jak w czasie Present Simple, jednak tutaj czasownik potrzebuje zawsze tej samej końcówki, bez względu na osobę. Jest to końcówka ‘-ed’:

Osoba + czasownik(ed) + reszta zdania.

To nadal te same 3 elementy, bądź klocki, jeśli ktoś woli. Więc nie ma się czego bać. Zobaczmy jak to wygląda w zdaniu:

I watched TV yesterday.

Warto zauważyć, że końcówka ‘-ed’ wygląda różnie przy różnych czasownikach:

-ed

do większości czasowników dodajemy niezmienioną końcówkę:

• trust (ufać) – trusted
• boil (gotować) – boiled
• watch (oglądać) – watched
• kick (kopnąć) – kicked
• pick (podnosić) – picked

-d

jeśli czasownik skończy się na ‘-e’ wtedy dodamy samo ‘-d’

• dance (tańczyć) – danced
• arrive (przybywać) – arrived
• bake (piec) – baked
• smile (uśmiechać się) – smiled
• close (zamykać) – closed

-ied

Jeśli wyraz kończy się na ‘-y’ przed którym stoi spółgłoska musimy go zamienić na ‘i’, dopiero wtedy możemy dodać końcówkę ‘-ed’

• cry (płakać) – cried
• fry (smażyć) – fried
• hurry (śpieszyć się) – hurried

UWAGA!

Jeśli przed ‘-y’ stoi samogłoska, dopisujemy samo ‘-ed’

• play (grać) – played
• stay (zostawać) – stayed

Drobną niedogodnością może być jednak fakt, że nie wszystkie czasowniki są czasownikami regularnymi, czyli takimi, które dostają końcówkę ‘-ed’. Niektóre są nieregularne – jeśli uczyłeś się kiedyś języka angielskiego na pewno pamiętasz znienawidzoną tabelę z końca podręcznika – trzeba się ich nauczyć na pamięć. Tutaj właśnie ich potrzebujemy, ale tylko tej drugiej formy. Na naszym schemacie będzie wyglądało to tak:

Osoba + czasownik (II forma) + reszta zdania.

She drank tea for breakfast.

ZDANIA PRZECZĄCE W CZASIE PAST SIMPLE

Spójrzmy teraz na zdania przeczące. Schemat powinien wyglądać znajomo, jeśli czytałeś nasz poprzedni artykuł o Present Simple. Zmienił się tu tylko jeden element. Dokładnie. Do zamieniło się na did:

Osoba + did + not + czasownik + reszta zdania.

I didn’t drink coffee.

She didn’t drink tea.

Co się stało z końcówką ‘-ed’ lub II formą z tabelki? Jest tu już niepotrzebna, ponieważ ‘did’ zaznacza nam, że jest to zdanie w czasie przeszłym. ‘Did’ jest jednakowe dla każdej osoby, więc nie ma już takiego stresu jak przy Present Simple. Zdania przeczące mogą stać się Twoimi ulubionymi, bo nie musisz pamiętać tych wszystkich odmian czasowników, ani zastanawiać się jak dodać końcówkę ‘-ed’. Czasownik zostaje w formie podstawowej, czyli tak zwanym bezokoliczniku.

JAK ZADAWAĆ PYTANIA W PAST SIMPLE

W języku angielskim, jak i w polskim, istnieją dwa rodzaje pytań – takie, na które możemy odpowiedzieć ‘tak’ lub ‘nie’ oraz takie, które wymagają od mówcy pełnej wypowiedzi (tu kółko się zamyka i wracamy do zdania oznajmującego).

Yes/No questions – Pytania, na które możemy odpowiedzieć ‘tak/nie’

Did + osoba + czasownik + reszta zdania?

• Did you drink coffee?
• Yes, I did. / No, I didn’t.
• Did she drink tea?
• Yes, she did. / No, she didn’t.

I po raz kolejny nasze klocki zaczynają się układać w piękną całość poprawnego zdania. Nawiązanie do Present Simple chyba już potrafisz odnaleźć sam.

Pytania Szczegółowe

Słówko pytające + did + osoba + czasownik + reszta zdania?

• What did you drink yesterday? I drank coffee.
• What did she drink for breakfast? She drank tea.

Jak widać nie tylko fortuna kołem się toczy, ale gramatyka również, bo wróciliśmy w odpowiedzi do zdania oznajmującego.

KTO TO ROBI? PYTANIA O PODMIOT W CZASIE PAST SIMPLE

Jeśli pytamy o podmiot, kolejność wyrazów w pytaniu i ich forma będą odpowiadały schematowi zdania oznajmującego! Nie ma potrzeby dodawać did, dlatego też zasownik będzie w formie przeszłej (albo z końcówką ‘-ed’, albo w II formie)

• A: Who cooked dinner at yesterday?
• B: My mum cooked dinner yesterday.

CZASOWNIK BYĆ W CZASIE PAST SIMPLE

Jak pewnie zdążyłeś zauważyć ‘to be’ – być – zachowuje się jak diva wśród czasowników angielskich i zawsze musi być w centrum uwagi. Nie będzie się przecież z pospólstwem mieszał. Dlatego też zawsze odmienia się i tworzy zdania inaczej niż wszystkie pozostałe czasowniki. My nie będziemy mu poświęcać zbyt wiele czasu, dlatego zostawiamy Ci szybkie podsumowanie w poniższej tabelce:

OKREŚLENIA CZASU W PAST SIMPLE

Poniżej pokażemy Ci listę typowych określeń czasu, po których z łatwością poznasz, że powinieneś użyć czasu Past Simple. Jeśli widzisz któreś z nich w zdaniu, możesz być pewny, że należy użyć czasu przeszłego prostego.

• yesterday – wczoraj
• the day before yesterday – przedwczoraj
• when I was young / when I was a kid – kiedy byłem młody / kiedy byłem dzieckiem
• last Christmas / last Monday – w ostatnie Boże Narodzenie / w zeszły poniedziałek
• 3 days ago / 5 weeks ago / 2 years ago – 3 dni temu / 5 tygodni temu / 2 lata temu
• in 1995 / in June – w 1995 / w czerwcu

Tymi określeniami możemy zdanie rozpocząć lub zakończyć, możemy to zauważyć w szlagierowym utworze zespołu Wham!, który słyszymy w każdą zimę.

Last Christmas I gave you my heart.

Gdybyśmy chcieli to zdanie sparafrazować, moglibyśmy powiedzieć: ‘I gave you my heart last Christmas’, ale to już nie brzmi jak hit radiowy. Swojąą drogą, piosenki to doskonały sposób na naukę języka.

Jeśli myślisz, że zostawimy Cię tylko na poziomie teorii, to chyba nas nie znasz. Pokażemy Ci kilka zadań, na które możesz natrafić, jeśli jesteś uczniem i szykuje Ci się sprawdzian z Past Simple. Podpowiemy też na co zwrócić uwagę, aby zadania te dobrze rozwiązać. May the grammar be with you!

ZADANIA I ĆWICZENIA GRAMATYCZNE Z CZASEM PAST SIMPLE

1. Zadanie typu uzupełnij luki.

Jest to najczęściej spotykany typ zadań, jeśli chodzi o gramatykę. Spotkamy się z nim na każdym etapie edukacyjnym i przy każdym zagadnieniu gramatycznym. W przypadku czasu Past Simple sprawdzają nas pod kątem tworzenia zdań oznajmujących, przeczących i pytających. Łatwo tu o błąd, jeśli nie pamiętamy jak właściwie dodać końcówkę ‘-ed’ lub jeśli nie douczyliśmy się czasowników nieregularnych. Dodatkowo, musimy pamiętać, że kiedy w zdaniu pojawia się ‘didn’t’ końcówki z czasowników znikają. Przyjrzyjmy się zatem dokładniej kilku przykładom:

2. Zadanie wielokrotnego wyboru

To zadanie ma na celu wprowadzić Cię w błąd. Najczęściej podane są 3 odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa, chociaż dla niewprawnego oka wszystkie trzy, a przynajmniej dwie będą wyglądały prawdopodobnie. Sprawdza ono czy umiesz tworzyć właściwe formy czasowników i czy właściwie ich używasz.

3. Zadanie typu zamień zdanie oznajmujące na przeczące lub pytające i odwrotnie

Klasyka gatunku na wcześniejszych poziomach edukacyjnych i na niższych poziomach zaawansowania językowego. Pojawia się na każdym sprawdzianie poświęconym czasom gramatycznym. Nie trzeba tutaj za dużo myśleć, wystarczy zrobić zdania według znanych nam już schematów. Bułka z masłem, nieprawdaż? Dlatego też od razu podnieśmy sobie poprzeczkę i zamiast po jednym rodzaju zdania, dopiszmy po dwa.

4. Ułóż zdania z podanych podpowiedzi.

Warianty mogą być różne. Albo ułóż konkretne zdanie (oznajmujące, przeczące lub pytające), albo ułóż wszystkie rodzaje zdań do podanych wyrazów. Nie będziemy się nad nikim rozczulać, dlatego od razu stwórzcie wszystkie rodzaje zdań. Pamiętajcie, że w tym zadaniu wyrazy podane są we właściwej kolejności, nic nie trzeba przestawiać, ale za to czasownik jest w bezokoliczniku (czyli formie podstawowej) i tu właśnie leży haczyk, bo trzeba go właściwie odmienić.

5. Znajdź błąd

Tego typu zadania na teście / sprawdzianie mogą mieć kilka wariantów.

1. Wskaż spośród wymienionych zdań te, które zawierają błędy i nic więcej z nimi nie rób. Czasem podana jest liczba zdań zawierających błędy, czasem nie. Bo sprawdziany są jak pudełko czekoladek – nigdy nie wiemy co nam się trafi.
2. Wskaż zdania zawierające błędy i je popraw. Tutaj, niestety, sama intuicja językowa to za mało i stwierdzenie, że coś brzmi niewłaściwie nie wystarczy. Potrzebujemy wysilić nasze szare komórki i nie tylko znaleźć zdania w których coś zgrzyta, ale również je poprawić, co może nam sprawić trochę problemów, jeśli zapominamy np. jak właściwie odmienić czasownik nieregularny.

Wszystkie zdania zawierają błędy, które należy poprawić. Tutaj intuicja językowa może odpocząć, bo wiemy, że w każdym zdaniu jest błąd. Należy tylko go namierzyć i poprawić.

Jako, że najfajniejsze są zadania typu ultra hard, spróbujmy zrobić zadania w wersji z podpunktu drugiego. Zbudźcie swoją intuicję językową. Jak to zrobić? To trochę jak z pajęczym zmysłem – po prostu gdzieś w Tobie jest. No i nie zapomnij pobudzić szarych komórek do pracy i nie daj się zwieść pomysłowi, że poprawnych i błędnych zdań jest tyle samo. Nic bardziej mylnego.